Huyệt Thái Xung: Vị trí, công dụng và cách khai thông huyệt

Huyệt Thái Xung: Vị trí, công dụng và cách khai thông huyệt

Huyệt Thái Xung, huyệt Nguyên trọng yếu của kinh Can, đóng vai trò then chốt trong việc điều hòa chức năng tạng Can và thường được ứng dụng để điều trị các bệnh lý liên quan đến hệ thống kinh mạch này, đặc biệt là các rối loạn chức năng gan. Cùng tìm hiểu ngay cách xác định vị trí, công dụng cũng như các tác động để khai thông huyệt Thái Xung trong bài viết sau đây.

Huyệt Thái Xung là gì? Cách xác định vị trí huyệt Thái Xung

Huyệt Thái Xung là huyệt thứ 3 của kinh Can, đồng thời là huyệt Du thuộc hành Thổ trong hệ thống Ngũ Du Huyệt, đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa khí huyết của tạng Can. Hơn nữa, khi kết hợp cùng huyệt Dũng Tuyền và huyệt Túc Tam Lý sẽ tạo thành hệ thống 3 huyệt dưỡng sinh giữ vai trò quan trọng trong cơ thể. 

Tên gọi “Thái Xung” mang ý nghĩa gồm “Thái” chỉ sự lớn lao, quan trọng; “Xung” chỉ sự lưu thông mạnh mẽ của khí huyết. Xét về vị trí, huyệt Thái Xung nằm trên mu bàn chân. Cụ thể, ở trong khe giữa xương bàn ngón chân cái và ngón chân thứ hai, đo lên khoảng 1,5 thốn theo chiều dọc cổ chân từ điểm khe này.

Cách xác định huyệt Thái Xung như sau:

  • Bước 1: Đặt bàn chân thoải mái trên bề mặt phẳng.
  • Bước 2: Xác định khe giữa ngón chân cái và ngón thứ 2. Từ điểm giữa khe, kéo lên mu bàn chân khoảng 2-3cm.
  • Bước 3: Huyệt Thái Xung nằm ở vị trí lõm giữa đầu xa của xương bàn ngón chân cái và xương bàn ngón chân thứ hai, ngay trước khi hai xương này tách ra.
  • Bước 4: Kiểm tra bằng cách ấn nhẹ vị trí này bằng ngón tay. Nếu cảm thấy ê tức, đau nhẹ đó chính là điểm huyệt.

Vị trí huyệt Thái Xung

Vị trí huyệt Thái Xung

Huyệt Thái Xung có tác dụng gì?

Trong y học cổ truyền, huyệt Thái Xung được xem là “huyệt vua” có công dụng chính là lý huyết, bình can, thanh can hỏa. Cụ thể:

1. Giải độc gan

Trong y học cổ truyền, huyệt Thái Xung từ lâu đã được biết đến với vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ chức năng giải độc của gan. Kích thích đúng cách vào huyệt vị này có thể thúc đẩy sự lưu thông khí huyết trong kinh Can, qua đó tăng cường hiệu quả bài tiết độc tố của gan. 

Đặc biệt, liệu pháp này có thể mang lại lợi ích cho những đối tượng thường xuyên tiếp xúc với các yếu tố gây hại cho gan như bia rượu, thuốc hoặc thực phẩm chứa độc tố. 

Bên cạnh đó, huyệt Thái Xung còn có thể giúp cải thiện các triệu chứng lâm sàng liên quan đến tình trạng Can khí uất trệ hoặc Can hỏa vượng như mụn nhọt, mẩn ngứa, vàng da, và vị đắng trong miệng. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả điều trị tối ưu, việc tác động vào huyệt Thái Xung cần được kết hợp chặt chẽ với một chế độ dinh dưỡng cân bằng và lối sống khoa học.

Kích thích huyệt Thái Xung thải độc gan đã được các bác sĩ khẳng định hiệu quả

Kích thích huyệt Thái Xung thải độc gan đã được các bác sĩ khẳng định hiệu quả

2. Hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan

Trong y học cổ truyền, huyệt Thái Xung được ứng dụng như một liệu pháp hỗ trợ trong việc cải thiện chức năng gan và giảm nhẹ các triệu chứng liên quan đến một số bệnh lý gan mật như viêm gan, gan nhiễm mỡ và suy giảm chức năng gan. 

Cơ chế tác động được cho là thông qua việc tăng cường lưu thông khí huyết tại khu vực gan, hỗ trợ quá trình chuyển hóa lipid và giảm tình trạng viêm nhiễm. Mặc dù vậy, cần nhấn mạnh rằng, việc tác động lên huyệt Thái Xung, bao gồm cả bấm huyệt và châm cứu, không thể thay thế các phương pháp điều trị y khoa hiện đại đối với các bệnh lý gan mật, đặc biệt là các bệnh lý nghiêm trọng như xơ gan và viêm gan virus (A, B, C).

3. Giảm đau, thư giãn tinh thần

Trong y học cổ truyền, huyệt Thái Xung được ghi nhận với các tác dụng chỉ thống và an thần, góp phần mang lại trạng thái thư giãn cả về thể chất lẫn tinh thần cho người bệnh. Theo các quan điểm y học cổ truyền, việc kích thích huyệt vị này có thể kích hoạt các cơ chế nội sinh của cơ thể, bao gồm khả năng giải phóng các chất giảm đau tự nhiên tương tự như endorphin. 

Nhờ đó, huyệt Thái Xung có tiềm năng trong việc giảm căng thẳng thần kinh, ổn định cảm xúc, và hỗ trợ làm dịu các chứng đau đầu, đau nửa đầu có liên quan đến căng thẳng hoặc các rối loạn chức năng Can theo y lý cổ truyền.

4. Giúp hạ huyết áp

Trong Đông y, huyết áp tăng thường do can hỏa vượng, căng thẳng quá mức. Lúc này, nhờ khả năng thanh can hỏa, điều hòa lưu thông máu mà huyệt Thái Xuyên sẽ giúp giảm áp lực lên mạch máu, ổn định huyết áp và làm dịu các triệu chứng chóng mặt, ù tai, nóng mặt khi huyết áp tăng cao. 

Tuy nhiên, bấm huyệt hay châm cứu huyệt Thái Xung không thể thay thế thuốc hạ huyết áp. Người bệnh cần theo dõi huyết áp thường xuyên, đồng thời tham khảo ý kiến bác sĩ.

Công dụng huyệt Thái Xung trong hỗ trợ hạ huyết áp

Công dụng huyệt Thái Xung trong hỗ trợ hạ huyết áp

5. Tác dụng khi kết hợp cùng các huyệt vị khác

Trong Đông y, huyệt Thái Xung thường được kết hợp cùng các huyệt vị sau để tăng hiệu quả điều trị:

  • Huyệt Thái Xung Hành Gian: Giảm các triệu chứng đau đầu, chóng mặt, ù tai, đau mắt đỏ, tăng huyết áp.
  • Thái Xung huyệt + Hợp Cốc: Trị đau đầu, chóng mặt, tăng huyết áp do can hỏa vượng.
  • Huyệt Thái Xung + Túc Tam Lý: Hỗ trợ giải độc gan, cải thiện hệ tiêu hóa, tăng cường sức khỏe toàn thân.
  • Huyệt Thái Xung + Nội Quan + Thần Môn: Giảm lo âu, cải thiện giấc ngủ, chứng hồi hộp.
  • Huyệt Thái Xung + Dương Lăng Tuyền: Trị đau tức gan, viêm túi mật, đau thần kinh tọa.
  • Huyệt Thái Xung + Côn Lôn + Thái Khê: Điều trị phù nề ở trẻ em, đau mắt đỏ.
  • Huyệt Thái Xung + Chưởng Môn + Ủy Trung: Trị đau lưng sau, đau thắt lưng ở phụ nữ sau sinh.

Kỹ thuật châm cứu, bấm huyệt Thái Xung chuẩn xác

Hiện nay, châm cứu và bấm huyệt là hai phương pháp chủ yếu để tác động lên huyệt Thái Xung. Bấm huyệt được ưa chuộng hơn do kỹ thuật đơn giản, dễ thực hiện tại nhà. Châm cứu, dù có khả năng kích thích sâu và hiệu quả mạnh mẽ hơn, đòi hỏi kỹ thuật chuyên môn từ người hành nghề được đào tạo.

1. Cách châm cứu huyệt Thái Xung

Châm cứu huyệt Thái Xung là thủ thuật sử dụng kim chuyên dụng tác động trực tiếp lên huyệt vị nhằm kích thích kinh khí, điều hòa khí huyết kinh Can và điều trị các rối loạn liên quan. Phương pháp này có ưu điểm về tác động sâu và không gây tác dụng dược lý toàn thân. 

Cách thực hiện:

  • Bước 1: Xác định vị trí huyệt Thái Xung theo hướng dẫn chi tiết của Fuji phần đầu bài.
  • Bước 2: Cầm kim bằng tay thuận, giữ kim thẳng và châm vuông góc hoặc hơi chếch về phía ngón chân cái. Độ sâu khoảng 0.5-1cm hoặc đến khi bệnh nhân cảm nhận được tê, tức lan tỏa thì ngừng châm sâu hơn.
  • Bước 3: Kết hợp xoay kim, vê kim hoặc sử dụng điện châm với dòng điện tần số thấp để tăng cường sự kích thích.
  • Bước 4: Để kim tại huyệt trong 10-15 phút, đồng thời theo dõi phản ứng của bệnh nhân. Đảm bảo bệnh nhân thoải mái trong suốt quá trình thực hiện. Nếu có dấu hiệu bất thường, lập tức rút kim và sơ cứu.
  • Bước 5: Rút kim từ từ, nhẹ nhàng để tránh đau hoặc chảy máu. Dùng bông gạc ấn nhẹ lên vị trí châm trong 1-2 phút để cầm máu nếu cần.

Lưu ý quan trọng:

  • Châm cứu phải được thực hiện bởi chuyên gia, người đã qua đào tạo. Không tự ý châm cứu cho chính mình hoặc người thân. Bởi lẽ, chỉ cần một sai sót nhỏ cũng có thể gây hại đến dây thần kinh, thậm chí gây liệt dây thần kinh.
  • Phụ nữ mang thai, người có tiền sử đông máu, bệnh thần kinh, huyết áp, bệnh tim, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện.
  • Thực hiện châm cứu 1-2 lần/tuần với liệu trình 10-15 lần tùy vào bệnh lý để có được tác dụng như mong muốn.
  • Sau châm cứu, bệnh nhân nên giữ ấm bàn chân, hạn chế vận động trong 1-2 giờ.
  • Phối hợp với các huyệt vị khác để mang lại hiệu quả cao hơn, toàn diện hơn.

Châm cứu huyệt Thái Xung mang lại hiệu quả chuyên sâu

Châm cứu huyệt Thái Xung mang lại hiệu quả chuyên sâu

2. Cách bấm huyệt Thái Xung

Bấm huyệt Thái Xung là một kỹ thuật không xâm lấn, dễ thực hiện tại nhà sau khi được hướng dẫn về vị trí huyệt và thao tác. Phương pháp này an toàn, ít rủi ro tổn thương thần kinh mạch máu và có thể mang lại hiệu quả thư giãn nhanh chóng, phù hợp với các trường hợp bệnh lý nhẹ hoặc giai đoạn sớm.

Kỹ thuật thực hiện:

  • Bước 1: Đặt chân lên ghế hoặc mặt phẳng và thả lỏng cơ thể.
  • Bước 2: Xác định vị trí huyệt Thái Xung theo hướng dẫn chi tiết của Fuji phần đầu bài.
  • Bước 3: Sử dụng ngón cái hoặc ngón giữa ấn nhẹ và tăng dần lực lên huyệt cho đến khi cảm nhận ê tức nhưng không đau nhức. Day tròn theo chiều kim đồng hồ hoặc ngược chiều kim đồng hồ trong 1-2 phút, xen kẽ với bấm giữ
  • Bước 4: Lặp lại quy trình 3-5 lần cho mỗi bên chân để đạt hiệu quả tối ưu.
  • Bước 5: Xoa nhẹ vùng huyệt trong 30 giây để thư giãn cơ sau đó nghỉ ngơi. Có thể kết hợp ngâm chân với nước ấm để tăng hiệu quả.

Lưu ý:

  • Khi tác động lên huyệt Thái Xung, cần sử dụng lực vừa phải và thời gian hợp lý để tránh bị bầm tím, kích ứng da hoặc gây đau tại huyệt.
  • Không bấm huyệt cho phụ nữ mang thai, vùng da lở loét, sưng viêm hoặc có vết thương hở.
  • Nếu cảm thấy chóng mặt, đau dữ dội hoặc khó chịu, cần dừng ngay và tham khảo ý kiến bác sĩ.
  • Thực hiện bấm huyệt 1-2 lần/ngày, mỗi lần 5-10 phút, duy trì đều đặn trong 1-2 tuần để thấy cải thiện rõ rệt.

Tác dụng bấm huyệt Thái Xung cho thấy hiệu quả ngay tức thì

Tác dụng bấm huyệt Thái Xung cho thấy hiệu quả ngay tức thì

>> Tìm hiểu thêm về: Bấm huyệt là gì? Tác dụng, nguyên lý và cách thực hiện

Ngoài ra, nếu bạn đang quan tâm đến các giải pháp chăm sóc sứa khỏe toàn diện, hãy tham khảo ngay dòng sản phẩm ghế massage toàn thân của chúng tôi. Fuji cung cấp đa dạng các dòng ghế massage toàn thân, từ phân khúc ghế massage giá rẻ đến ghế massage thương gia cao cấp. Liên hệ đặt hàng qua hotline 1800 1132.

Trên đây là tổng hợp các thông tin về vị trí, công dụng, cũng như cách tác động vào huyệt Thái Xung. Hy vọng những chia sẻ trên đã giúp bạn có cái nhìn tổng quan nhất về huyệt đạo quan trọng này trong y học cổ truyền. Hãy tiếp tục theo dõi Fuji mỗi ngày để thu thập những kiến thức chăm sóc sức khỏe bổ ích nhé!

 

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Huyệt Thái Khê: Vị trí, tác dụng và cách châm cứu, bấm huyệt

Huyệt Thái Khê: Vị trí, tác dụng và cách châm cứu, bấm huyệt

Huyệt Thái Khê có vị trí nằm ngay mắt cá chân, nơi tập trung kinh khí của kinh Thận. Nhờ đó, khi tác động đúng cách vào huyệt vị này, sẽ mang lại hiệu ...
Huyệt Hoàn Khiêu: Vị trí, tác dụng và cách kích thích đúng cách

Huyệt Hoàn Khiêu: Vị trí, tác dụng và cách kích thích đúng cách

Huyệt Hoàn Khiêu nằm ở vùng mông, có tác dụng lớn trong điều trị các bệnh lý vùng lưng, hông và chi dưới. Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây ...
Huyệt Thần Môn: Vị trí, tác dụng và kỹ thuật tác động

Huyệt Thần Môn: Vị trí, tác dụng và kỹ thuật tác động

Huyệt Thần Môn nằm ở cổ tay, được ứng dụng phổ biến để điều trị các bệnh lý liên quan đến thần kinh và tim mạch. Cùng Fuji tìm hiểu chi tiết trong ...