Huyệt Liêm Tuyền có vị trí nằm trên cổ, được ghi nhận có hiệu quả trong điều trị các bệnh về họng, thanh quản và hệ hô hấp, đặc biệt có thể hỗ trợ điều trị câm điếc trong một số trường hợp. Trong bài viết này, Fuji sẽ chia sẻ đến bạn thông tin tổng quan về huyệt, từ vị trí, tác dụng đến cách châm cứu, bấm huyệt. Cùng tham khảo và thử áp dụng cho mình và người thân nhé!
Tổng quan về huyệt Liêm Tuyền
Huyệt Liêm Tuyền có nguồn gốc từ Giáp Ất Kinh, còn được gọi là huyệt Bản Trì, Bổn Trì, Thiệt Bổn hay Thiệt Bản. Đây là huyệt thứ 23 của mạch Nhâm, giao giữa mạch Duy và mạch Nhâm, đồng thời là nơi hội của khí kinh Thận.
Theo nghĩa Hán tự, tên gọi Liêm Tuyền được giải thích như sau: 'Liêm' có nghĩa là góc nhọn, thường ám chỉ đến vị trí gần xương móng ở vùng đỉnh họng; 'Tuyền' tượng trưng cho con suối nhỏ, nơi trũng. Sự kết hợp này vừa mô tả vị trí huyệt tại vùng lõm dưới cằm, vừa gợi ý tác dụng của huyệt trong việc điều hòa khí huyết vùng cổ, thanh nhiệt lợi hầu và hỗ trợ chức năng của thanh quản, khí quản và thực quản.
Trên thực tế, Liêm Tuyền huyệt nằm ở vùng cổ, chính giữa sụn giáp trạng, phía trên lằn chỉ ngang cuống hầu khoảng 0,2 thốn.
Cách xác định huyệt Liêm Tuyền như sau:
- Bước 1: Ngồi hoặc nằm ngửa, giữ đầu thẳng, hơi ngửa nhẹ để lộ rõ yết hầu.
- Bước 2: Từ lằn chỉ ngang cuống hầu, đo lên khoảng 0.2 thốn. Cách xác định này sẽ dễ dàng hơn với nam giới.
- Bước 3: Ấn nhẹ vào vị trí này bằng ngón tay, nếu cảm thấy ê tức, đau nhẹ đó chính là điểm huyệt chính xác.
Huyệt Liêm Tuyền nằm ở đâu? Ngay vùng cổ trên yết hầu
Các tác dụng của huyệt Liêm Tuyền
Huyệt Liêm Tuyền được biết đến với các tác dụng chủ yếu là thanh nhiệt lợi hầu, lý khí và hóa đàm. Nhờ đó, huyệt vị này có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý, đặc biệt là các rối loạn ở vùng cổ và đường hô hấp. Cụ thể:
1. Tác dụng cơ bản của huyệt Liêm Tuyền
Như đã đề cập ở trên, huyệt Liêm Tuyền có mối quan hệ mật thiết với vùng cổ họng. Bởi vậy, tác dụng huyệt cơ bản liên quan đến các vấn đề cổ họng và hô hấp. Điển hình như:
- Điều trị câm điếc: Huyệt Liêm Tuyền có khả năng kích thích kinh lạc và điều hòa khí huyết ở vùng cổ, hỗ trợ cải thiện các rối loạn liên quan đến phát âm và thính giác. Huyệt đặc biệt hiệu quả trong trường hợp câm đột ngột do chấn thương thần kinh, đột quỵ hoặc mất tiếng do viêm họng.
- Điều trị viêm lưỡi: Viêm lưỡi gây sưng, đau, rát, chủ yếu do nhiệt trong hoặc tắc nghẽn kinh lạc gây ra. Khi tác động lên huyệt Liêm Tuyền giúp cơ thể thanh nhiệt, giải độc, thúc đẩy lưu thông khí huyết vùng miệng, từ đó giảm viêm và đau rát nhanh chóng.
- Giảm thiểu chứng cứng lưỡi: Tác động vào huyệt Liêm Tuyền giúp thư giãn cơ vùng cổ họng, thông kinh lạc. Từ đó cải thiện khả năng vận động của lưỡi, nhất là tình trạng cứng lưỡi do đột quỵ, hay tổn thương dây thần kinh số 7.
- Giảm đờm, khai thông khí quản: Khi được kích thích, huyệt Liêm Tuyền có tác dụng sơ lợi yết hầu, giáng khí, hóa đàm. Nhờ khả năng này, huyệt hỗ trợ tiêu đờm hiệu quả trong các trường hợp đàm thấp hoặc đàm nhiệt, tạo điều kiện cho khí quản thông thoáng hơn, giảm các triệu chứng ho, khò khè và cải thiện chức năng hô hấp.
- Hạ sốt, thanh nhiệt: Huyệt Liêm Tuyền có tác dụng điều hòa khí âm dương, thanh nhiệt, giảm sưng viêm vùng họng và amidan. Việc tác động vào huyệt này còn hỗ trợ quá trình đào thải độc tố thông qua hệ kinh lạc, giúp cải thiện các triệu chứng như nhiệt miệng, sưng nướu, khô miệng và khát nước.
Tác dụng huyệt Liêm Tuyền trong điều trị các bệnh lý vùng cổ
2. Tác dụng của huyệt Liêm Tuyền khi phối hợp với các huyệt đạo khác
Trong thực hành lâm sàng, các thầy thuốc Đông y thường phối hợp huyệt Liêm Tuyền với các huyệt vị khác để tăng cường hiệu quả điều trị và mở rộng phạm vi ứng dụng của huyệt. Cụ thể:
- Huyệt Liêm Tuyền + Thiên Đột + Hợp Cốc: Trị đau họng, viêm amidan, khàn tiếng.
- Huyệt Liêm Tuyền + Thái Uyên + Xích Trạch: Hỗ trợ điều trị ho, đờm, viêm phế quản.
- Huyệt Liêm Tuyền + Nội Quan + Công Tôn: Giảm nấc cụt, buồn nôn, đầy bụng.
- Huyệt Liêm Tuyền + Nhân Trung + Thiếu Thương: Trị mất tiếng cấp tính hoặc khó thở đột ngột.
- Huyệt Liêm Tuyền + Chiếu Hải + Thái Khê: Hỗ trợ điều trị khô họng, mất tiếng do âm hư.
- Huyệt Liêm Tuyền + Phong Long + Túc Tam Lý: Trị đờm nhiều, hen suyễn và viêm phế quản mạn.
Kết hợp châm cứu huyệt Liêm Tuyền và các huyệt vị khác để tăng cường tác dụng chữa bệnh
Cách châm cứu bấm huyệt Liêm Tuyền
Phương pháp châm cứu và bấm huyệt tại vị trí huyệt Liêm Tuyền cần được thực hiện theo các hướng dẫn sau đây.
1. Cách châm cứu huyệt Liêm Tuyền
Châm cứu huyệt Liêm Tuyền là kỹ thuật chuyên sâu trong Đông y, tác động trực tiếp lên kinh lạc nhằm điều hòa khí huyết và trị liệu bệnh lý. Do vị trí huyệt đạo nhạy cảm gần thanh quản và vòm họng, thủ thuật này đòi hỏi sự thực hiện chính xác tuyệt đối từ các chuyên gia y tế được đào tạo bài bản để tránh các biến chứng tiềm ẩn.
Cách châm cứu huyệt Liêm Tuyền đúng kỹ thuật:
- Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ gồm kim châm vô trùng, bông gạc, cồn y tế 70 độ.
- Bước 2: Để người bệnh ngồi hoặc nằm ngửa, đầu thẳng, cổ hơi ngửa nhẹ để lộ vùng cổ. Dùng tay xác định vị trí huyệt Liêm Tuyền như cách Fuji đã hướng dẫn chi tiết ở trên.
- Bước 3: Châm kim vuông góc hoặc hơi chếch xuống dưới, độ sâu khoảng 0.5-1cm tùy cơ địa.
- Bước 4: Giữ kim từ 10-15 phút, kết hợp vê kim để tăng khả năng kích thích.
- Bước 5: Rút kim nhẹ nhàng, dứt khoát, dùng bông gạc ấn nhẹ vào điểm huyệt để cầm máu và sát khuẩn.
- Bước 6: Sát trùng lại vết thương và hướng dẫn người bệnh nghỉ ngơi tại chỗ cũng như theo dõi cơ thể sau khi về nhà.
Lưu ý khi châm cứu huyệt Liêm Tuyền:
- Chỉ thực hiện bởi bác sĩ, chuyên gia đã qua đào tạo, có kinh nghiệm dày dặn. Nên đến cơ sở uy tín để đảm bảo an toàn tối đa.
- Không châm cứu với phụ nữ đang mang thai, người rối loạn đông máu và khi vùng cổ có vết thương, nhiễm trùng.
- Theo dõi sát sao những phản ứng của cơ thể. Nếu bệnh nhân khó thở, đau ngực kèm chóng mặt hãy dừng ngay và tiến hành cấp cứu.
- Chỉ nên châm cứu theo liệu trình 2-3 lần/tuần và trong khoảng 2 tuần. Không châm cứu liên tục cũng như lạm dụng.
- Phối hợp với các huyệt vị khác như Hợp Cốc, Thái Uyên, Thiên Đột để tăng hiệu quả.
Thực hiện châm cứu huyệt Liêm Tuyền tại cơ sở y tế uy tín
2. Cách bấm huyệt Liêm Tuyền
Bấm huyệt là phương pháp sử dụng lực từ bàn tay để tác động lên huyệt đạo thông qua các kỹ thuật như day, ấn, nhằm kích thích kinh khí vận hành. Cảm giác đạt được khi bấm huyệt thường là tức nặng hoặc đau nhẹ. Ưu điểm của phương pháp này là không xâm lấn, không cần dụng cụ hỗ trợ và người bệnh có thể tự thực hiện hoặc thực hiện cho người khác. Trong điều trị đau họng, bấm huyệt đúng cách có thể mang lại hiệu quả giảm đau và cải thiện khả năng nuốt.
Cách thực hiện như sau:
- Bước 1: Xác định vị trí của huyệt theo cách tương tự châm cứu huyệt Liêm Tuyền.
- Bước 2: Dùng ngón tay cái hoặc ngón giữa ấn nhẹ và từ từ lên huyệt. Tăng dần lực khi cảm thấy ê tức nhưng không đau nhức.
- Bước 3: Day huyệt theo chiều kim đồng hồ trong 1-2 phút, nghỉ 10-15s rồi tiếp tục day theo chiều ngược lại trong 1-2 phút.
- Bước 4: Lặp lại 3 lần mỗi phiên, sau đó massage toàn bộ vùng cổ trong khoảng 30s rồi dừng lại.
Lưu ý khi bấm huyệt Liêm Tuyền:
- Không bấm quá mạnh hoặc quá lâu để tránh đau, bầm tím hay kích ứng nhất là khi vùng cổ có da khá mỏng, dễ tổn thương.
- Không bấm huyệt với phụ nữ đang mang thai, người có khối u cổ hoặc vùng cổ sưng viêm, có vết thương hở, mụn nhọt.
- Thực hiện 1-2 lần/ngày và mỗi lần khoảng 5-10 phút. Tránh lạm dụng, đồng thời nên duy trì để có được hiệu quả tốt nhất.
Ngoài ra, để tiện lợi hóa việc chăm sóc sức khỏe tại nhà, bạn hãy tham khảo ngay dòng sản phẩm ghế massage toàn thân của Fuji chúng tôi. Với đa dạng các phân khúc, từ ghế massage giá rẻ đến ghế massage thương gia cao cấp, bạn có thể dễ dàng chọn lựa được sản phẩm phù hợp với nhu cầu và ngân sách. Liên hệ ngay hotline 18001132 để tư vấn và đặt hàng nhanh chóng.
Bấm huyệt Liêm Tuyền với các kỹ thuật đơn giản
>> Tìm hiểu thêm kiến thức về: Bấm huyệt là gì? Tác dụng, nguyên lý và cách thực hiện
Trên đây là cách xác định vị trí huyệt Liêm Tuyền cũng như cách châm cứu, bấm huyệt đúng chuẩn y khoa. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, người bệnh nên tìm đến các cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để được thăm khám, chẩn đoán và thực hiện liệu pháp bởi các chuyên gia có kinh nghiệm.
