Huyệt Chương Môn: Vị trí, tác dụng và cách tác động

Huyệt Chương Môn nằm ở vùng bụng, đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa khí huyết và cân bằng hoạt động của các cơ quan nội tạng. Đặc biệt, trong Đông y, huyệt này được ví như "cánh cửa" của phủ tạng, có tác dụng hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về vị trí, tác dụng cụ thể và cách châm cứu, bấm huyệt Chương Môn ngay trong bài viết dưới đây.

Cách xác định huyệt Chương Môn

Huyệt Chương Môn hay còn được gọi với các tên khác như Trường Bình, Lặc Liệu, Quý Lặc hay huyệt Chưởng Môn. Huyệt Chương Môn, huyệt thứ 13 của Túc Quyết âm Can Kinh, là nơi hội của ngũ tạng gồm phổi, phế, tâm, thận và can, đồng thời là huyệt Mộ của kinh Tỳ. 

Sách Trung Y Cương Mục lý giải tên gọi Chương Môn như sau: "Chương" có nghĩa là chướng ngại, vật cản, còn "Môn" tượng trưng cho sự khai phá, thông thoáng, khai thông. Do đó, tên gọi này ám chỉ vị trí của huyệt nằm gần bụng, nơi được xem là cửa ngõ cho khí của ngũ tạng ra vào. Đồng thời, nó cũng thể hiện vai trò của huyệt Chương Môn trong việc lưu thông khí huyết của các cơ quan nội tạng.

Huyệt có vị trí ở hai bên trái và phải của cơ thể, nằm ngang mức với điểm mút của xương sườn số 11. Sờ dọc theo bờ dưới của xương sườn, huyệt sẽ nằm ngay tại vị trí cuối cùng của xương sườn này. Về mặt giải phẫu, huyệt thuộc vùng cơ liên sườn và cơ bụng ngoài.

Có 2 cách xác định huyệt Chương Môn như sau:

• Cách 1: Đặt người bệnh nằm nghiêng, co khủy tay hoặc để dọc mạn sườn. Huyệt sẽ nằm ở đầu nhọn của khuỷu tay, tương ứng với vị trí xương sườn số 11.
• Cách 2: Dóng thẳng từ rốn sang ngang, tìm đến huyệt Đại Hành kéo ra 2 tấc, dưới bờ sườn, nơi tiếp giáp đầu xương sườn.

Hình ảnh huyệt Chương Môn với vị trí nằm bên cạnh sườn

Tác dụng của huyệt Chương Môn trong điều trị và cải thiện sức khỏe

Huyệt Chương Môn, một điểm huyệt quan trọng trong y học cổ truyền, mang đến nhiều lợi ích đáng chú ý trong việc điều trị bệnh lý và nâng cao sức khỏe tổng thể. Cụ thể:

1. Cải thiện hệ tiêu hóa

Trong Đông y, gan và lách có vai trò quan trọng điều hòa, chăm sóc sức khỏe hệ tiêu hóa. Trong khi đó, huyệt Chương Môn nằm tại liên sườn, là mộ huyệt của tạng Can, nơi hội của tạng phủ. Do đó, tác động lên huyệt có thể điều hòa chức năng tạng phủ, từ đó cải thiện tình trạng đầy bụng, khó tiêu, tiêu chảy mãn tính, tăng khả năng hấp thụ dinh dưỡng. Huyệt đặc biệt hữu ích với người cao tuổi, người có thể trạng yếu hay bị rối loạn tiêu hóa do stress.

Kích thích huyệt đúng cách giúp cải thiện hệ tiêu hóa

2. Điều hòa khí huyết

Theo triết lý Đông y, "thông thì bất thống, thống thì bất thông" - có nghĩa là khí huyết lưu thông thì không đau, khí huyết tắc nghẽn sẽ sinh bệnh. Huyệt Chương Môn khi được kích thích đúng cách, sẽ giúp khai thông khí trệ vùng sườn, bụng và lưng. Bên cạnh đó, khí huyết cũng lưu thông tốt hơn, cải thiện tuần hoàn, hỗ trợ người mệt mỏi, suy nhược do khí huyết kém.

3. Giảm đau nhức

Do định vị ở vùng mạn sườn, huyệt Chương Môn có tác dụng giảm đau vùng bụng, sườn và lưng thông qua cơ chế sơ thông kinh lạc và kích hoạt giải phóng endorphin nội sinh. Bên cạnh đó, huyệt còn giúp giãn cơ, giải tỏa các điểm co cứng tại cơ liên sườn, vốn là nguyên nhân phổ biến gây đau tức mạn sườn và đau lưng có thể lan tỏa.

Huyệt Chương Môn giúp giảm đau nhức mạn sườn 

4. Cải thiện sức khỏe gan, lách

Huyệt Chương Môn nằm trên đường kinh Can và có mối liên hệ chặt chẽ với tạng lách. Nhờ đó, khi tác động đúng cách, huyệt này mang lại hiệu quả cao trong việc thanh nhiệt, giải độc và hỗ trợ chức năng gan, lách. Trong đó:

• Đối với gan: Chương Môn huyệt giúp giải trừ nhiệt tà tích tụ, hỗ trợ điều trị các triệu chứng như vàng da, men gan cao, gan nhiễm độc do nóng gan, uống nhiều rượu bia hoặc lạm dụng thuốc tây.
• Đối với lách: Huyệt có tác dụng kiện tỳ, bổ khí, đặc biệt hiệu quả với những người bị lá lách to, tiêu hóa kém, khí huyết suy, giúp nâng cao thể trạng và cải thiện khả năng hấp thu dưỡng chất.

5. Tác dụng huyệt Chương Môn khi kết hợp với huyệt khác

Theo tài liệu ghi tại “Bị Cấp Thiên Kim Phương”, huyệt Chương Môn khi kết hợp cùng các huyệt vị khác sẽ mang lại vô số công dụng cho sức khỏe. Điển hình như:

• Huyệt Chương Môn + Dương Giao + Thạch Môn: Trị bôn đồn, khí nghịch lên.
• Huyệt Chương Môn + Cách Dụ + Thương Quản: Cải thiện cơn buồn nôn, trớ.
• Huyệt Chương Môn + Chiếu Hải + Thái Bạch: Hỗ trợ trị táo bón.
• Huyệt Chương Môn + Thái Bạch: Cải thiện tình trạng táo bón.
• Huyệt Chương Môn + Chi Câu + Dương Lăng Tuyền: Trị đau hông sườn.
• Huyệt Chương Môn + Quan Nguyên + Thận Du + Thiên Xu: Chữa kiết lỵ.
• Huyệt Chương Môn + Kỳ Môn + Bỉ Căn + Vị Du: Trị giun móc, gan và lách sưng.

Cách châm cứu bấm huyệt kích hoạt huyệt Chương Môn

Trong y học cổ truyền hiện nay, để kích hoạt tác dụng huyệt Chương Môn, các bác sĩ Đông y thường áp dụng 2 phương pháp chính là châm cứu và bấm huyệt. Các cách thức này đã được khẳng định về tác dụng với các thao tác cụ thể sau:

1. Cách châm cứu huyệt Chương Môn

Châm cứu huyệt Chương Môn là kỹ thuật kích hoạt huyệt nâng cao, sử dụng kim chuyên dụng để kích thích kinh mạch. Kỹ thuật này đã có từ hơn 2000 năm trước, tuy nhiên đây không phải là phương pháp dành cho tất cả mọi người, nếu muốn áp dụng, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được thực hiện, đồng thời tham khảo ý kiến bác sĩ.

Các bước châm cứu cơ bản sẽ dựa trên các bước sau:

• Bước 1: Xác định vị trí huyệt Chương Môn cụ thể ở bên sườn bằng 1 trong 2 cách Fuji đã chia sẻ ở nội dung đầu tiên.
• Bước 2: Sát trùng vị trí quanh huyệt, châm kim thẳng và hoặc xiên nhẹ về phía bụng vào huyệt với độ sâu từ 1-2cm tùy bệnh lý và thể trạng mỗi người.
• Bước 3: Lưu kim từ 10-15 phút kết hợp vê kim, kích thích kim bằng dòng điện phù hợp.
• Bước 4: Rút kim nhanh và dùng bông gòn đè lên vị trí kim được rút ra để cầm máu nếu cần.
• Bước 5: Để người bệnh nghỉ ngơi và theo dõi sức khỏe trong 10-15 phút.

Lưu ý:

• Việc thực hiện châm cứu nên được tiến hành bởi chuyên gia, bác sĩ y học cổ truyền đủ kinh nghiệm và kiến thức.
• Nên thực hiện thăm khám, tìm đúng căn nguyên của bệnh để có cách châm cứu phù hợp.
• Phụ nữ có thai, trẻ em, người có bệnh nền nên xin ý kiến và hướng dẫn của bác sĩ.
• Theo dõi sự thay đổi của cơ thể, dừng châm cứu và báo với người thực hiện để có cách xử lý đúng.

Châm cứu huyệt Chương Môn là kỹ thuật nâng cao

2. Cách bấm huyệt Chương Môn

So với châm cứu, bấm huyệt Chương Môn là cách kích thích huyệt nhẹ nhàng hơn, phù hợp với các bệnh lý từ đau tức nhẹ đến đơn giản. Các thao tác thực hiện cũng đơn giản, người bệnh có thể tự bấm huyệt cho mình hoặc người thân ngay tại nhà.

Cách thao tác cụ thể như sau:

• Bước 1: Tương tự như bước 1 của châm cứu, hãy tiến hành xác định chính xác vị trí huyệt Chương Môn.
• Bước 2: Dùng ngón cái hoặc ngón trỏ day ấn kết hợp xoay tròn theo chiều kim đồng hồ trong 2-3 phút.
• Bước 3: Lặp lại 1-2 lần/ngày kèm chế độ ăn uống khoa học để thấy được hiệu quả.

Lưu ý:

• Không tự bấm huyệt khi không tự tin, chưa biết cách xác định chính xác vị trí huyệt.
• Sử dụng lực ấn vừa đủ để cảm thấy hơi căng tức mà không gây đau.
• Phụ nữ có thai, người có bệnh nền, nhất là bệnh liên quan đến tim mạch, huyết áp, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện.
• Nếu cảm thấy đau nhức bất thường, chóng mặt hay tê tức lan rộng sau khi tác động, dừng ngay và theo dõi cơ thể. Đến cơ sở y tế gần nhất nếu tình trạng khó chịu sau 30 - 60 phút vẫn không thuyên giảm.

Xác định vị trí huyệt Chương Môn trước khi thực hiện bấm huyệt

Bên cạnh đó, nếu muốn chăm sóc sức khỏe một cách toàn diện và tiện lợi hơn, hãy tham khảo các dòng ghế massage của Fuji ngay. Chúng tôi phân phối đa dạng các phân khúc, từ ghế massage giá rẻ, tầm trung cho đến ghế massage cao cấp, đáp ứng linh hoạt mọi nhu cầu và ngân sách của khách hàng.

>> Tìm hiểu thêm kiến thức về: Bấm huyệt là gì? Tác dụng, nguyên lý và cách thực hiện

Trên đây là toàn bộ thông tin chi tiết về huyệt Chương Môn, từ vị trí, cách bấm đến các tác dụng cụ thể. Fuji hy vọng những kiến thức này sẽ hữu ích cho bạn trong việc chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ điều trị các vấn đề liên quan.

TRANSLATE with x

English

Arabic	Hebrew	Polish
Bulgarian	Hindi	Portuguese
Catalan	Hmong Daw	Romanian
Chinese Simplified	Hungarian	Russian
Chinese Traditional	Indonesian	Slovak
Czech	Italian	Slovenian
Danish	Japanese	Spanish
Dutch	Klingon	Swedish
English	Korean	Thai
Estonian	Latvian	Turkish
Finnish	Lithuanian	Ukrainian
French	Malay	Urdu
German	Maltese	Vietnamese
Greek	Norwegian	Welsh
Haitian Creole	Persian

 

TRANSLATE with

COPY THE URL BELOW

Back

EMBED THE SNIPPET BELOW IN YOUR SITE

Enable collaborative features and customize widget: Bing Webmaster Portal

Back