Huyệt Não Hộ: Vị trí, công dụng và cách châm cứu, bấm huyệt

Huyệt Não Hộ: Vị trí, công dụng và cách châm cứu, bấm huyệt

Trong y học cổ truyền, huyệt Não Hộ được xem là một điểm huyệt quan trọng, có mối liên hệ mật thiết với não bộ và hệ thần kinh. Nằm trên mạch Đốc, huyệt này đóng vai trò đặc biệt trong việc điều hòa khí huyết, giảm đau và cải thiện các chức năng thần kinh, mang lại lợi ích to lớn cho sức khỏe tổng thể. Tìm hiểu chi tiết về huyệt vị này qua bài viết dưới đây của Fuji nhé!

Vị trí huyệt Não Hộ ở đâu? Cách xác định

Huyệt Não Hộ (GV17) là huyệt thứ 17 thuộc Đốc mạch, còn được gọi với các tên khác như Hội Ngạch hay Hợp Lô. Tên gọi "Não Hộ" có nghĩa là "cửa ngõ của não", phản ánh vị trí trọng yếu của huyệt tại khu vực tiếp giáp giữa não và tủy sống. Trong Y học cổ truyền, Não Hộ là huyệt hội của Đốc mạch và Túc Thái dương Bàng quang kinh, đồng thời có liên hệ mật thiết với tủy xương.

Với đặc tính này, huyệt được coi là nơi khí huyết của các mạch Dương và não bộ hội tụ. Tác động vào huyệt giúp điều hòa hoạt động thần kinh, có công năng chủ trị cứng cổ gáy, đau đầu, chóng mặt, và các chứng đau nửa đầu. Không những thế còn có tác dụng trấn an tinh thần, chữa các chứng điên cuồng, động kinh, mất ngủ và cải thiện tuần hoàn máu não.

Xét về vị trí, huyệt Não Hộ nằm ở vùng gáy, ngay dưới hộp sọ. Để xác định huyệt này một cách chính xác, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:

  • Bước 1: Cúi đầu nhẹ về phía trước, tư thế này giúp các đốt sống cổ và xương chẩm được lộ rõ, dễ dàng hơn cho việc xác định huyệt.
  • Bước 2: Xác định ụ chẩm ngoài, đây là phần xương lồi lên ở giữa phía sau đầu. Dùng ngón tay sờ vào phía sau đầu, bạn sẽ cảm nhận được một khối xương lớn, đó là xương chẩm. Huyệt Não Hộ nằm ngay tại điểm lõm ở phía dưới khối xương này.
  • Bước 3: Xác định đường giữa gáy, huyệt nằm trên đường thẳng chính giữa gáy, giao với đường ngang qua hai bên tai.
  • Bước 4: Khi bạn ấn ngón tay vào đúng huyệt, bạn sẽ cảm nhận được một cảm giác hơi căng tức, ê hoặc tê nhẹ. Đây là dấu hiệu cho thấy bạn đã xác định đúng vị trí.

Huyệt Não Hộ là huyệt thứ 17 của mạch Đốc 

Huyệt Não Hộ là huyệt thứ 17 của mạch Đốc

Tác dụng của huyệt Não Hộ đối với sức khỏe

Huyệt Não Hộ, với vị trí đặc biệt ở vùng đầu gáy, đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa thần kinh và cải thiện nhiều vấn đề sức khỏe theo quan điểm của Đông y.

1. Giảm đau đầu, đau nửa đầu

Đau đầu và đau nửa đầu thường xuất phát từ nhiều nguyên nhân như rối loạn tuần hoàn máu não, căng thẳng thần kinh, stress kéo dài hay co thắt cơ vùng gáy - cổ. Khi day ấn huyệt Não Hộ, các cơ tại vùng gáy và cổ được thả lỏng, khí huyết lưu thông tốt hơn, nhờ đó giảm áp lực chèn ép lên dây thần kinh và mạch máu.

  • Theo Đông y: Huyệt có tác dụng “thanh nhiệt, an thần, thông kinh lạc”, từ đó làm tan khí trệ, huyết ứ gây đau.
  • Theo y học hiện đại: Kích thích huyệt giúp tăng lưu lượng máu não, cải thiện cung cấp oxy và dưỡng chất cho tế bào thần kinh.

Nhờ vậy, người thường xuyên bị đau đầu, đau nửa đầu do căng thẳng, mất ngủ hay rối loạn tuần hoàn não đều cảm nhận được hiệu quả rõ rệt.

Huyệt Não Hộ hỗ trợ giảm đau đầu, đau nửa đầu

Huyệt Não Hộ hỗ trợ giảm đau đầu, đau nửa đầu

2. Giảm cứng và đau vai gáy

Ngồi làm việc sai tư thế hoặc ít vận động kéo dài dễ dẫn đến sự co cứng cơ vùng cổ vai gáy, gây ra các triệu chứng như căng tức, nặng đầu. Theo Y học cổ truyền, huyệt Não Hộ, nằm tại chỗ lõm trên ụ chẩm ngoài, chủ trị các bệnh tại chỗ như "cổ gáy đau cứng" và "váng đầu".

Tác động day ấn vào huyệt giúp khai thông kinh mạch và giải tỏa sự co thắt của các nhóm cơ xung quanh, từ đó giảm thiểu nhanh chóng cảm giác đau cứng, tê mỏi và phục hồi biên độ cử động linh hoạt của cổ gáy.

3. Cải thiện chất lượng giấc ngủ

Mất ngủ, khó ngủ hoặc ngủ chập chờn thường xuất phát từ sự mất cân bằng giữa Âm và Dương, hay sự rối loạn của "Thần" theo lý luận Đông y. Huyệt Não Hộ, là huyệt thứ 17 của Đốc mạch và là nơi giao hội với kinh Bàng Quang, có khả năng chính là "thanh tiết biểu nhiệt" và "trấn thống". Khi được kích thích đúng cách, huyệt này giúp điều hòa hoạt động của thần kinh trung ương và khu vực hành não, từ đó đạt được tác dụng:

  • An thần định chí: Giảm căng thẳng tâm lý, lo âu, hỗ trợ điều trị chứng suy nhược thần kinh.
  • Làm dịu thần kinh: Giúp bệnh nhân dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn, cải thiện tình trạng ngủ chập chờn.

Chính vì những công năng điều hòa thần khí và giảm đau đầu, Não Hộ thường được phối hợp trong các phác đồ châm cứu trị mất ngủ và các bệnh lý liên quan đến thần kinh.

Huyệt Não Hộ giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ

Huyệt Não Hộ giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ

4. Hỗ trợ điều trị chóng mặt, ù tai

Các triệu chứng chóng mặt và ù tai trong Y học cổ truyền thường liên quan đến sự mất cân bằng khí huyết và chức năng của các tạng phủ. Theo lý luận Đông y, não được coi là "bể của tủy", nơi Tinh và Khí hội tụ. Khi khí huyết kém hoặc bị ngoại tà quấy nhiễu, các chức năng thần kinh và tuần hoàn vùng đầu sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến các triệu chứng như hoa mắt, chóng mặt. Huyệt Não Hộ, nằm tại vùng chẩm, thuộc Đốc mạch và hội với kinh Bàng Quang, được xem là một điểm khóa để tác động trực tiếp lên vùng đầu giúp:

  • Điều hòa khí huyết: Kích thích huyệt Não Hộ giúp thăng thanh giáng trọc (nâng khí thanh lên não, hạ khí trọc xuống). Điều này hỗ trợ tăng cường tuần hoàn máu và dưỡng chất lên vùng đầu, cải thiện tưới máu não cục bộ, qua đó giải quyết nguyên nhân thiếu hụt khí huyết.
  • Trấn thống an thần: Giúp thanh nhiệt, khu phong và giảm sự căng cứng của các cơ vùng gáy, góp phần ổn định hệ thần kinh, giảm các triệu chứng hoa mắt, váng đầu khi thay đổi tư thế, và hỗ trợ điều trị ù tai.

5. Hỗ trợ các vấn đề về mắt

Thị lực suy giảm, mỏi mắt, khô mắt, hay hoa mắt theo Đông y thường liên quan đến sự thiếu dưỡng huyết của Can và tình trạng căng thẳng ở vùng đầu, gáy. Huyệt Não Hộ là huyệt giao hội của Đốc mạch và Túc Thái dương Bàng Quang Kinh, trong đó, đường kinh Bàng Quang có nhiều nhánh đi qua và liên hệ mật thiết với vùng mắt, gáy và đầu. Khi tác động vào huyệt vị sẽ giúp:

  • Dưỡng huyết minh mục: Kích thích huyệt Não Hộ giúp điều hòa sự lưu thông khí huyết tại khu vực cổ gáy, một vị trí chiến lược ngay cửa ngõ cấp máu lên não. Việc tăng cường tưới máu này gián tiếp cải thiện dinh dưỡng cho thần kinh thị giác và võng mạc, giảm các triệu chứng mắt mệt mỏi, khô mắt do làm việc căng thẳng kéo dài.
  • Trấn tĩnh thần kinh và thư giãn: Tác động lên huyệt giúp giảm căng thẳng cơ vùng chẩm gáy, là nơi thường xuyên bị co cứng do nhìn máy tính lâu. Điều này giúp giảm áp lực thần kinh, phòng ngừa các triệu chứng mờ mắt, hoa mắt thường gặp ở người lớn tuổi hoặc người bị rối loạn tuần hoàn máu não.

Não Hộ có liên hệ mật thiết với kinh Bàng Quang và Đốc mạch có tác dụng trực tiếp đến mắt

Não Hộ có liên hệ mật thiết với kinh Bàng Quang và Đốc mạch có tác dụng trực tiếp đến mắt

6. Tác dụng khi phối huyệt

Ngoài các tác dụng khi đứng đơn thủ, huyệt Nội Hộ sẽ còn đem lại nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe hơn khi kết hợp cùng các huyệt vị khác. Điển hình như:

  • Huyệt Não Hộ + huyệt Bách Hội: Trị đau đầu do khí huyết hư.
  • Huyệt Não Hộ + huyệt Phong Trì: Giảm cứng gáy, điều trị rối loạn tiền đình.
  • Huyệt Não Hộ + huyệt Thận Du: Cải thiện ù tai, mất ngủ kéo dài.
  • Huyệt Não Hộ + huyệt Ấn Đường: An thần, trị mất ngủ, lo âu.

Ngoài ra, để đạt được hiệu quả thư giãn và lưu thông khí huyết toàn thân một cách đồng bộ và tiện lợi ngay tại nhà, bạn nên cân nhắc sử dụng sản phẩm ghế massage toàn thân với chức năng massage chuyên sâu vùng cổ vai gáy và nhiệt hồng ngoại của chúng tôi. Chúng tôi cung cấp đa dạng các phân khúc sản phẩm từ ghế massage phổ thông giá rẻ, đến các dòng ghế massge thương gia cao cấp. Liên hệ hotline 1800 1132 để nhận tư vấn và đặt hàng ngay!

Kỹ thuật châm cứu, bấm huyệt Não Hộ

Để đạt hiệu quả trị liệu tối ưu, việc tác động đúng cách vào huyệt Não Hộ là vô cùng quan trọng. Dưới đây là 2 phương pháp tốt nhất đã và đang được các bác sĩ Đông y áp dụng cũng như chỉ định cho bệnh nhân.

1. Châm cứu

Châm cứu là phương pháp y học cổ truyền sử dụng kim mảnh tác động trực tiếp vào huyệt vị, giúp điều hòa khí huyết và khai thông kinh lạc. Với huyệt Não Hộ, châm cứu có tác dụng giảm đau, thư giãn thần kinh và cải thiện tuần hoàn não.

Cách thực hiện:

  • Bước 1: Chuẩn bị kim châm cứu vô trùng, cồn y tế 70 độ, bông gạc sạch và dụng cụ hỗ trợ. Để bệnh nhân nằm sấp.
  • Bước 2: Xác định huyệt Não Hộ - nằm tại điểm lõm ngay dưới ụ chẩm ngoài, ở giữa rãnh gáy, chỗ tiếp giáp giữa đầu và cổ.
  • Bước 3: Vệ sinh sạch vùng da quanh huyệt bằng bông thấm cồn để phòng ngừa nhiễm trùng.
  • Bước 4: Dùng kim châm chếch lên trên, luồn dưới xương chẩm (tức là chếch từ sau ra trước và hướng lên phía đỉnh đầu), độ sâu khoảng 0,5 - 1,5 thốn tùy thể trạng. Tránh châm thẳng đứng để không ảnh hưởng đến cấu trúc bên dưới.
  • Bước 5: Giữ kim trong khoảng 15 - 20 phút, có thể kết hợp vê kim hoặc điện châm để tăng hiệu quả giảm đau và an thần.
  • Bước 6: Rút kim từ từ, đặt bông gạc vô trùng lên vị trí châm để cầm máu nếu cần.

Lưu ý quan trọng:

  • Chỉ nên thực hiện bởi thầy thuốc có chuyên môn để đảm bảo an toàn.
  • Không châm cứu nếu vùng huyệt có tổn thương da, viêm nhiễm.
  • Người huyết áp thấp, suy nhược cơ thể, phụ nữ mang thai cần được thăm khám và có chỉ định cụ thể trước khi châm cứu.
  • Nếu bệnh nhân cảm thấy đau nhói, tê bì kéo dài hoặc chóng mặt sau châm, phải ngừng ngay và báo cho bác sĩ.

Châm cứu huyệt Não Hộ điều trị các bệnh lý mãn tính

Châm cứu huyệt Não Hộ điều trị các bệnh lý mãn tính

2. Bấm huyệt

Bấm huyệt Não Hộ là phương pháp an toàn và dễ thực hiện hơn châm cứu. Người bệnh thâm chí có thể áp dụng tại nhà để hỗ trợ thư giãn thần kinh, giảm căng thẳng vùng đầu, cổ. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ phù hợp với bệnh lý nhẹ, tiền khởi phát và đem lại hiệu quả duy trì, hỗ trợ châm cứu.

Các bước thực hiện:

  • Bước 1: Người bệnh ngồi hoặc nằm thoải mái, giữ thẳng cổ, thả lỏng vai gáy.
  • Bước 2: Xác định huyệt Não Hộ ở vùng lõm dưới xương chẩm, giữa gáy. Khi ấn sẽ có cảm giác hơi tức hoặc căng nhẹ.
  • Bước 3: Dùng ngón cái hoặc ngón giữa đặt vuông góc lên huyệt, ấn từ từ với lực vừa phải. Có thể kết hợp day tròn theo chiều kim đồng hồ trong 1 - 2 phút.
  • Bước 4: Giữ lực ấn trong khoảng 30 giây đến 1 phút, lặp lại 2 - 3 lần. Nên kết hợp hít thở sâu để tăng tác dụng thư giãn.
  • Bước 5: Có thể thực hiện hàng ngày, đặc biệt khi xuất hiện triệu chứng đau đầu, mất ngủ hoặc mỏi cổ vai gáy.

Lưu ý quan trọng:

  • Không bấm huyệt khi cơ thể quá mệt, quá đói hoặc ngay sau bữa ăn no.
  • Không dùng lực quá mạnh gây đau nhói hoặc khó chịu kéo dài.
  • Người có chấn thương vùng đầu cổ hoặc bệnh lý đặc biệt cần tham khảo ý kiến chuyên gia.
  • Trẻ em và phụ nữ mang thai không nên tự bấm huyệt khi chưa có hướng dẫn từ bác sĩ.

Bấm huyệt Não Hộ giúp người bệnh thư giãn

Bấm huyệt Não Hộ giúp người bệnh thư giãn

Trên đây là thông tin chi tiết về huyệt Não Hội từ vị trí, tác dụng cho đến cách kích thích. Hy vọng những chia sẻ trên hữu ích giúp bạn chăm sóc sức khỏe tốt hơn. Tiếp tục theo dõi chuyên mục “Cẩm nang sức khỏe” của Fuji để nắm bắt nhiều thông tin chăm sóc sức khỏe hữu ích khác nhé!

 

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Huyệt Âm Giao: Vị trí, công dụng và cách châm cứu, bấm huyệt

Huyệt Âm Giao: Vị trí, công dụng và cách châm cứu, bấm huyệt

Huyệt Âm Giao là huyệt thứ 7 của mạch Nhâm, có tác dụng điều trị các bệnh liên quan đến khí huyết, sinh sản, tiết niệu và tiêu hóa. Cùng tìm hiểu ngay!
Huyệt Thủy Phân: Vị trí, công dụng và cách tác động

Huyệt Thủy Phân: Vị trí, công dụng và cách tác động

Huyệt Thủy Phân được xem như “cửa ngõ” giúp cân bằng hoạt động chuyển hóa nước, hỗ trợ giải quyết các chứng phù nề, chướng bụng,... Chi tiết xem ...
Gội đầu dưỡng sinh bấm huyệt: Tác dụng và cách làm tại nhà

Gội đầu dưỡng sinh bấm huyệt: Tác dụng và cách làm tại nhà

Gội đầu dưỡng sinh bấm huyệt là cách tốt nhất để giảm stress, căng thẳng nhanh chóng. Tham khảo hướng dẫn ngay!