Huyệt Hoàn Khiêu: Vị trí, tác dụng và cách kích thích đúng cách

Huyệt Hoàn Khiêu: Vị trí, tác dụng và cách kích thích đúng cách

Huyệt Hoàn Khiêu một huyệt vị thuộc nhóm Hồi Dương Cửu Châm, nằm ở vùng mông. Huyệt chủ yếu được dùng để điều trị đau dây thần kinh tọa và hỗ trợ giảm đau hiệu quả ở lưng, hông và chân. Bài viết này của Fuji sẽ cung cấp đến bạn thông tin chi tiết về vị trí, công dụng thực tế và kỹ thuật châm cứu, bấm huyệt Hoàn Khiêu đúng chuẩn. Cùng tìm hiểu ngay!

Huyệt Hoàn Khiêu là gì? Thuộc kinh nào?

Huyệt Hoàn Khiêu nằm trên đường kinh nào? Huyệt Hoàn Khiêu hay còn gọi là huyệt Bể Xu, Bể Yến, Bật Cốt, Hoàn Cốt, Tẩn Cốt, Khu Trung, Phân Trung. Huyệt có nguồn gốc từ y thư cổ điển Giáp Ất Kinh và là huyệt vị thứ 30 thuộc kinh Đởm, nằm trong nhóm huyệt Hồi Dương Cửu Châm, là nơi hội tụ của kinh Đởm với kinh Bàng Quang.

Tên gọi huyệt Hoàn Khiêu được các tài liệu y học cổ truyền giải thích gồm “Khiêu” là chân và “Hoàn” là vòng ngược lại về phía mông. Từ đó, ám chỉ vị trí huyệt nằm tại vùng mông, nơi đường kinh Đởm đi vòng từ thân mình xuống chi dưới.

Huyệt Hoàn Khiêu nằm ở vị trí nào? Về mặt giải phẫu, vị trí chính xác của huyệt Hoàn Khiêu là ở vùng mông, tại điểm gặp nhau của 1/3 ngoài và 2/3 trong trên đường nối từ mào chậu đến nếp lằn mông, tương ứng với khe khớp háng. Vùng huyệt này chịu sự chi phối của các nhánh thần kinh mông trên và dây thần kinh tọa, đoạn L4-S1, đồng thời có liên hệ với các cơ quan như thận, bàng quang và hệ sinh dục.

Có 2 cách khác nhau để xác định vị trí huyệt Hoàn Khiêu ở đâu như sau:

  • Cách 1: Nằm nghiêng người, co 1 chân, chân còn lại duỗi thẳng. Sờ tìm mấu chuyển lớn xương đùi, phần xương nhô cao nhất ở phía trên, bên ngoài của đùi bạn. Tiếp theo xác định vị trí khe xương cùng, khe nhỏ có thể sờ thấy ở phần cuối của xương cùng, nằm giữa hai ụ ngồi. Huyệt Hoàn Khiêu nằm trên đường thẳng nối hai điểm mốc vừa xác định.
  • Cách 2: Nằm sấp và gập chân chạm vào mông, gót chân chạm vào điểm nào ở mông thì đó chính là điểm huyệt Hoàn Khiêu.

Vị trí của huyệt Hoàn Khiêu

Vị trí của huyệt Hoàn Khiêu

Huyệt Hoàn Khiêu có tác dụng gì?

Trong giới y học cổ truyền, huyệt Hoàn Khiêu luôn được đánh giá cao và được biết đến với khả năng điều trị các vấn đề liên quan đến vùng hông, lưng dưới và chi dưới. Cụ thể:

1. Giảm đau thắt lưng, hông và chi dưới

Kích thích huyệt Hoàn Khiêu đặc biệt hiệu quả trong việc giảm đau thắt lưng, đau hông và các bệnh lý cơ xương khớp ở chi dưới. Nhờ vị trí nằm gần khớp háng và liên kết với dây thần kinh tọa, tác động lên huyệt sẽ giúp giãn cơ, giảm áp lực lên thần kinh và cải thiện tuần hoàn máu. Những người bị đau thắt lưng mãn tính, đau thần kinh tọa, thoát vị đĩa đệm hoặc đau hông do ngồi nhiều có thể cảm nhận sự cải thiện đáng kể về khả năng vận động và giảm đau khi được kích thích huyệt Hoàn Khiêu.

Giảm đau thắt lưng, hông, chi dưới là tác dụng của huyệt Hoàn Khiêu

Giảm đau thắt lưng, hông, chi dưới là tác dụng của huyệt Hoàn Khiêu

2. Cải thiện khả năng vận động và sức mạnh chi dưới

Trong Đông y, huyệt Hoàn Khiêu có tác dụng đáng kể trong việc tăng cường sức mạnh và cải thiện khả năng vận động của chân. Tác động vào huyệt vị này sẽ giúp thông kinh hoạt lạc, thúc đẩy lưu thông khí huyết, từ đó hỗ trợ chức năng của cơ và khớp ở vùng hông, đùi và bàn chân. 

Nhờ vậy, người lớn tuổi, người có chân yếu hoặc gặp vấn đề về đi lại sẽ cảm thấy cải thiện rõ rệt khi kích thích huyệt Hoàn Khiêu, đặc biệt khi kết hợp với các bài tập vận động phù hợp.

3. Hỗ trợ điều trị các bệnh lý sinh dục

Trong y học cổ truyền, huyệt Hoàn Khiêu còn được biết đến với khả năng hỗ trợ điều trị một số bệnh lý sinh dục. Nhờ sự liên kết với kinh Đởm và gián tiếp tác động đến vùng hạ tiêu, việc tác động vào huyệt này có thể giúp điều hòa khí huyết, làm ấm vùng bụng dưới, từ đó hỗ trợ cải thiện các triệu chứng như liệt dương, di tinh ở nam giới hoặc kinh nguyệt không đều, đau bụng kinh ở nữ giới.

4. Giảm viêm và các vấn đề liên quan đến hạ tiêu

Huyệt Hoàn Khiêu, theo y học cổ truyền, còn được ứng dụng để giảm viêm và các vấn đề ở vùng hạ tiêu. Khả năng khử hàn thấp và thanh nhiệt của huyệt giúp làm dịu các tình trạng viêm nhiễm như viêm bàng quang, đồng thời cải thiện các triệu chứng tiểu khó hoặc đau bụng dưới. 

Ngoài ra, bằng cách thúc đẩy tuần hoàn khí huyết và làm ấm vùng chậu, huyệt Hoàn Khiêu còn hỗ trợ giảm bớt sự khó chịu, đặc biệt hiệu quả với những người có cơ địa hàn lạnh hoặc khí huyết ứ trệ ở khu vực này.

Giảm viêm, hỗ trợ giải quyết các vấn đề hạ tiêu

Giảm viêm, hỗ trợ giải quyết các vấn đề hạ tiêu

5. Tác dụng khi phối hợp với các huyệt đạo khác

Dù đứng đơn thủ huyệt Hoàn Khiêu vẫn có thể mang lại những tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Tuy nhiên, hiệu quả sẽ đạt mức tối đa nếu được phối hợp cùng các huyệt vị khác. Một số kết hợp “tốt nhất” gồm:

  • Huyệt Hoàn Khiêu + Đại Trường Du + Thân Trụ: Trị đau thắt lưng, đau hông và đau thần kinh tọa.
  • Huyệt Hoàn Khiêu + Thận Du + Chí Thất: Trị liệt dương, di tinh và suy giảm chức năng sinh dục nam.
  • Huyệt Hoàn Khiêu + Quan Nguyên + Tam Âm Giao: Trị kinh nguyệt không đều, đau bụng kinh ở nữ.
  • Huyệt Hoàn Khiêu + Ủy Trung + Dương Lăng Tuyền: Trị đau chân, yếu chân và khó khăn trong vận động.
  • Huyệt Hoàn Khiêu + Trung Cực + Khí Hải: Trị viêm bàng quang, tiểu khó và các vấn đề hạ tiêu.
  • Huyệt Hoàn Khiêu + Nội Đình: Trị đau bụng kinh.
  • Huyệt Hoàn Khiêu + Dương Lăng Tuyền + Tuyệt Cốt: Giảm đau đùi, thắt lưng, liệt chi dưới.

Cách châm cứu bấm huyệt Hoàn Khiêu đúng cách

Trong y học cổ truyền, châm cứu và bấm huyệt là hai hình thức phổ biến được sử dụng để khai thông và kích hoạt huyệt Hoàn Khiêu. Cụ thể:

1. Cách châm cứu huyệt Hoàn Khiêu

Châm cứu huyệt Hoàn Khiêu là phương pháp sử dụng kim châm chuyên biệt, dựa trên kinh nghiệm thực tiễn của y học cổ truyền, để tác động sâu vào huyệt vị. Liệu pháp này chủ yếu mang lại hiệu quả giảm đau và hỗ trợ điều trị các bệnh lý như đau thắt lưng, đau dây thần kinh tọa, liệt dương và tiểu khó.

Cách châm huyệt Hoàn Khiêu:

  • Bước 1: Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ y tế gồm kim châm vô trùng, cồn, bông y tế.
  • Bước 2: Xác định vị trí huyệt Hoàn Khiêu ở đâu theo hướng dẫn chi tiết của Fuji phần đầu bài.
  • Bước 3: Châm thẳng kim vào huyệt với độ sâu khoảng 2-4cm hoặc châm xiên nhẹ tùy theo tình trạng bệnh lý và thể trạng người bệnh.
  • Bước 4: Lưu kim tại chỗ từ 10-15 phút, có thể kết hợp vê kim và điện châm để gia tăng hiệu quả.
  • Bước 5: Rút kim từ từ, nhẹ nhàng nhưng dứt khoát, đặt bông y tế lên huyệt để cầm máu nếu cần.

Lưu ý quan trọng:

  • Không nên thực hiện châm cứu cho chính mình hoặc người thân, nên để người có chuyên môn thực hiện nhằm tránh tổn thương thần kinh cùng hoặc mạch máu.
  • Không châm cứu nếu vùng mông có vết thương hở, viêm nhiễm, sưng tấy. Khi cơ thể đang sốt cao, suy nhược nặng, mắc rối loạn đông máu.
  • Phụ nữ đang mang thai, người cao tuổi, người có bệnh lý nền nghiêm trọng hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện.
  • Tránh châm kim quá sâu hoặc lưu kim quá lâu sẽ gây đau huyệt Hoàn Khiêu, gây bầm tím vùng mô cơ quanh huyệt.
  • Theo dõi cơ thể trong và sau quá trình châm cứu. Nên nghỉ ngơi tại chỗ, nếu xuất hiện các biểu hiện đau tức dữ dội, buồn nôn, chóng mặt thực hiện sơ cứu ngay.

Châm cứu huyệt Hoàn Khiêu tại địa chỉ Đông y uy tín

Châm cứu huyệt Hoàn Khiêu tại địa chỉ Đông y uy tín

2. Cách bấm huyệt Hoàn Khiêu

Bấm huyệt Hoàn Khiêu là phương pháp tác động đơn giản, bằng cách day ấn tay lên huyệt, giúp giảm đau vùng thắt lưng, hông và cải thiện vận động chi dưới, phù hợp với các tình trạng nhẹ.

Cách thực hiện bấm huyệt đúng kỹ thuật:

  • Bước 1: Xác định vị trí huyệt Hoàn Khiêu theo hướng dẫn chi tiết của Fuji phần đầu bài.
  • Bước 2: Sử dụng ngón cái hoặc khớp ngón tay trỏ ấn mạnh vào huyệt, kết hợp day theo chuyển động tròn với lực vừa phải trong 1-3 phút. So với các điểm huyệt khác, lực ấn tại Hoàn Khiêu cần mạnh hơn vì đây là vùng cơ dày.
  • Bước 3: Thực hiện bấm huyệt 3-5 lần mỗi ngày, mỗi lần tối đa 3 phút, để đạt hiệu quả tốt nhất.

Lưu ý quan trọng:

  • Không bấm huyệt nếu vùng mông có vết thương hở, viêm nhiễm, sưng tấy hoặc có các dấu hiệu bất thường.
  • Tránh bấm quá mạnh, đặc biệt với phụ nữ mang thai, người cao tuổi hoặc có cơ địa yếu. Tốt nhất, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện.
  • Không thực hiện bấm huyệt khi cơ thể quá mệt mỏi, vừa ăn no hoặc đang đói.
  • Nếu cảm thấy khó chịu, hãy giảm lực và rút ngắn thời gian bấm và theo dõi cơ thể.

Bấm huyệt Hoàn Khiêu với lực ấn hợp lý để tránh gây đau

Bấm huyệt Hoàn Khiêu với lực ấn hợp lý để tránh gây đau

Trên đây là tổng hợp thông tin về huyệt Hoàn Khiêu, bao gồm vị trí chính xác, cách kích thích huyệt hiệu quả và những lưu ý quan trọng khi tác động. Hy vọng những kiến thức này hữu ích cho bạn trong việc ứng dụng huyệt Hoàn Khiêu vào chăm sóc sức khỏe. Tiếp tục theo dõi Fuji để cập nhật thêm những kiến thức chăm sóc sức khỏe hữu ích khác nhé!

 

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Huyệt Giải Khê: Vị trí, công dụng và cách châm cứu bấm huyệt

Huyệt Giải Khê: Vị trí, công dụng và cách châm cứu bấm huyệt

Huyệt Giải Khê, một huyệt vị quan trọng thuộc kinh Vị, được ứng dụng để hỗ trợ điều trị các vấn đề liên quan đến khớp cổ chân và một số rối ...
Huyệt Tý Nhu: Vị trí, công dụng và cách châm cứu, bấm huyệt

Huyệt Tý Nhu: Vị trí, công dụng và cách châm cứu, bấm huyệt

Huyệt Tý Nhu là một huyệt vị trọng yếu trên kinh Thủ Dương Minh Đại Trường, đóng vai trò then chốt trong việc điều trị các bệnh lý liên quan đến vùng vai ...
Huyệt Thiên Trì: Vị trí, tác dụng và cách châm cứu, bấm huyệt

Huyệt Thiên Trì: Vị trí, tác dụng và cách châm cứu, bấm huyệt

Huyệt Thiên Trì là huyệt thứ nhất của kinh Tâm Bào và nằm ở vùng ngực, được ứng dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh lý liên quan đến vùng ngực, tim ...