Huyệt Hành Gian: Vị trí, công dụng và cách tác động

Huyệt Hành Gian là một trong những huyệt vị đặc biệt trên bàn chân, được xem là “chìa khóa” giải phóng căng thẳng, giảm đau và cải thiện chức năng gan. Cùng theo dõi ngay, cách xác định vị trí huyệt vị và chi tiết các công dụng của huyệt Hành Gian trong bài viết dưới đây.

Cách xác định vị trí huyệt Hành Gian

Huyệt Hành Gian là huyệt thứ 2 của kinh Can, thuộc hành Hỏa. Huyệt xuất phát từ Thiên bản du và được giải nghĩa là “khoảng giữa để hành khí,” ám chỉ vị trí của huyệt nằm ở kẽ giữa hai ngón chân, đóng vai trò như một điểm giao thoa để điều hòa và thông hành khí của kinh Can. Huyệt có tác dụng sơ Can tiết nhiệt, điều hòa khí huyết và hỗ trợ các chức năng liên quan đến gan.

Về vị trí cụ thể, Hành Gian huyệt tọa lạc trên mu bàn chân, ở kẽ giữa ngón chân cái và ngón trỏ, cách màng da nối giữa 2 ngón chân khoảng 0.5 thốn, khoảng 1cm về phía mu bàn chân.

Vị trí huyệt Hành Gian

Để xác định vị trí huyệt Hành Gian chính xác, cách thực hiện như sau:

• Ngồi ở tư thế thoải mái, đặt bàn chân cần xác định lên đùi hoặc một mặt phẳng để dễ quan sát.
• Tìm kẽ giữa ngón chân cái và ngón thứ hai, sau đó từ điểm giao giữa màng da và mu bàn chân, dùng ngón tay cái đo khoảng 0,5 thốn về phía trước, đây chính là vị trí huyệt.
• Khi ấn nhẹ vào điểm này, bạn sẽ cảm nhận một chỗ hơi lõm. Đồng thời, có thể xuất hiện cảm giác tê, tức hoặc nhói nhẹ lan tỏa. Đó là dấu hiệu cho thấy bạn đã xác định đúng vị trí huyệt.

Tác dụng của huyệt Hành Gian đối với sức khỏe

Theo ghi chép từ sách Y học cổ truyền, huyệt Hành Gian có tác dụng tiết hỏa, thanh hỏa, thanh hạ tiêu, sơ khí trệ, lương huyết nhiệt và dập tắt phong dương. Do đó, huyệt chủ đạo trong phòng và điều trị nhiều bệnh lý như:

1. Giúp hạ huyết áp

Huyệt Hành Gian đặc biệt có hiệu quả trong việc hạ huyết áp nhờ khả năng sơ Can tiết nhiệt, làm dịu tình trạng Can dương thượng kháng - một nguyên nhân phổ biến gây tăng huyết áp trong y học cổ truyền. Khi gan bị nhiệt hoặc khí trệ, áp lực lên mạch máu tăng, dẫn đến huyết áp cao, thường kèm theo các triệu chứng như đau đầu, nóng mặt. 

Kích thích huyệt Hành Gian sẽ giúp điều hòa hoạt động của gan, giảm nhiệt và cải thiện lưu thông máu, từ đó hỗ trợ giảm huyết áp. Tác dụng này rõ rệt nhất ở những người bị tăng huyết áp do stress, nóng trong người hoặc lối sống không lành mạnh.

Bấm huyệt Hành Gian giúp ổn định huyết áp hiệu quả

2. Điều trị mất ngủ

Mất ngủ thường xảy ra do hai nguyên nhân chính: một là gan thiếu máu, hai là gan bị nóng quá mức. Cả hai tình trạng này đều khiến tinh thần bất an, lo lắng, khó thư giãn và dẫn đến khó ngủ.

Lúc này, việc bấm huyệt Hành Gian có thể giúp cải thiện tình trạng mất ngủ. Huyệt này có tác dụng điều hòa khí huyết, làm dịu thần kinh, giúp cơ thể dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn. Tuy nhiên, để chữa trị triệt để tình trạng mất ngủ, người bệnh cần kết hợp bấm huyệt với chế độ ăn uống lành mạnh, làm việc khoa học và nghỉ ngơi hợp lý.

3. Chữa động kinh

Trong Đông y, động kinh được gọi là “kinh phong” hoặc “điên giản”, thường liên quan đến sự mất cân bằng âm dương, khí huyết không thông hoặc đờm hỏa nội sinh. Bấm huyệt Hành Gian có thể giúp giảm tần suất và mức độ cơn động kinh ở một số người, đặc biệt khi kết hợp với châm cứu hoặc thuốc Đông y.

Tuy nhiên, nếu tình trạng động kinh do tổn thương thực thể như bị u não, chấn thương sọ não, bấm huyệt Hành Gian chỉ có tác dụng hỗ trợ, không thay biện pháp Tây y hiện đại.

Bấm huyệt có thể giúp giảm tần suất của cơn động kinh

4. Điều trị rối loạn kinh nguyệt

Trong Đông y, rối loạn kinh nguyệt thường liên quan đến sự mất cân bằng của các tạng phủ, đặc biệt là Can (gan), Tỳ (lá lách) và Thận, cùng với khí huyết không điều hòa. Lúc này, bấm huyệt Hành Gian giúp thông khí, giải uất, làm dịu gan, giảm huyết ứ, cải thiện tuần hoàn máu đến tử cung. Bên cạnh đó, hệ thần kinh sẽ được làm dịu, từ đó giảm đau bụng kinh rõ rệt.

Cách châm cứu và bấm huyệt Hành Gian đúng kỹ thuật

Huyệt Hành Gian được ứng dụng rộng rãi trong Đông y với hai phương pháp chính là châm cứu và bấm huyệt. Mỗi phương pháp đều có ưu nhược điểm riêng, nhưng để đạt hiệu quả tốt nhất, cần thực hiện đúng kỹ thuật. Hướng dẫn chi tiết như sau:

1. Kỹ thuật châm cứu

Châm cứu là phương pháp phòng và điều trị bệnh không sử dụng thuốc. Người thực hiện sẽ sử dụng kim châm chuyên dụng làm từ hợp kim, bạc hoặc inox để tác động lên huyệt Hành Gian. Đặc biệt, chi phí thực hiện tương đối thấp, ít gây biến chứng. Tuy nhiên, không thể tự thực hiện tại nhà mà cần người có chuyên môn thực hiện.

Kỹ thuật bấm huyệt Hành Gian đúng như sau:

Bước 1: Chuẩn bị

• Người bệnh nằm hoặc ngồi thoải mái, chân để trần, thư giãn.
• Sát trùng vùng huyệt Hành Gian bằng cồn 70 độ.
• Người châm cứu rửa tay sạch, sát khuẩn bằng cồn.

Bước 2: Thực hiện châm kim

• Xác định vị trí chính xác của huyệt.
• Châm kim vuông góc với da hoặc hơi nghiêng về phía ngón chân cái một chút.
• Độ sâu khoảng 0,3 - 0,5 thốn tương đương 0,5 - 1cm.
• Sau khi kim xuyên qua da, xoay nhẹ kim theo chiều kim đồng hồ hoặc ngược lại để tác dụng kích thích huyệt. Lúc này, người được châm cứu sẽ có cảm giác hơi tê, tức xung quanh vùng huyệt.
• Ngoài ra, để tăng hiệu quả châm cứu, một số thầy châm cứu sẽ kết hợp xung điện với tần số từ 2 - 5Hz trong 15 - 20 phút.

Bước 3: Rút kim và thư giãn

• Sau khi châm cứu khoảng 15 - 20 phút tùy vào thể trạng người bệnh, tiến hành rút kim từ từ, nhẹ nhàng.
• Dùng bông sạch ấn nhẹ vào huyệt để tránh chảy máu.

Cách châm cứu Hành Gian huyệt

Lưu ý:

• Không nên tự ý thực hiện tại nhà.
• Không châm cứu vào vùng huyệt có vết thương hở, viêm nhiễm, sưng tấy.
• Không châm cứu khi đang đói, no quá hoặc cơ thể cảm thấy mệt mỏi.
• Chống chỉ định châm cứu với phụ nữ đang mang thai, người bị rối loạn đông máu, người mắc các bệnh cấp tính.
• Chỉ nên châm cứu từ 1 - 2 lần mỗi tuần, tránh lạm dụng.
• Luôn lắng nghe cơ thể và yêu cầu dừng châm cứu ngay khi cảm thấy những dấu hiệu bất thường như vị trí châm căng tức, đau dữ dội, buồn nôn, hoa mắt, chóng mặt,...

2. Kỹ thuật bấm huyệt

Bên cạnh châm cứu, bấm huyệt Hành Gian cũng là một phương pháp được áp dụng nhiều nhất hiện nay. Nhờ ưu điểm dễ xác định và dễ thực hiện nên người bệnh có thể tự thực hiện tại nhà hay ở bất kỳ đâu chỉ cần nắm chắc kỹ thuật bấm.

Cách bấm huyệt Hành Gian chuẩn kỹ thuật như sau:

Bước 1: Chuẩn bị sẵn sàng

• Người bệnh ngồi hoặc nằm thoải mái, chân để trần.
• Người bấm rửa tay sạch, cắt ngắn móng tay để tránh làm tổn thương da.

Bước 2: Thực hiện bấm huyệt

• Dùng ngón tay cái hoặc trỏ để xác định vị trí huyệt
• Ấn vào huyệt với lực vừa phải đủ để người bệnh cảm thấy tức hoặc hơi đau nhẹ. Giữ như vậy trong khoảng 10 - 15 giây.
• Tiếp tục xoay tròn huyệt theo chiều kim đồng hồ trong 1 - 2 phút cho mỗi chân.
• Thực hiện khoảng 1 - 2 lần/ngày để thấy hiệu quả.

Bước 3: Kết thúc

• Dừng bấm huyệt, kết hợp hít thở sâu để tăng hiệu quả thư giãn
• Có thể xoa bóp nhẹ bàn chân để tăng cường khả năng lưu thông khí huyết.

Cách bấm huyệt Hành Gian đúng chuẩn

Lưu ý:

• Bấm huyệt có thể tự làm hoặc nhờ người khác, nhưng cần nắm rõ kỹ thuật.
• Tránh bấm mạnh nếu người bệnh bị loãng xương, đau thần kinh tọa, hoặc tổn thương ở bàn chân. 
• Phụ nữ mang thai, người có các bệnh lý đặc biệt nên thăm hỏi ý kiến và hướng dẫn của bác sĩ trước khi thực hiện.
• Có thể làm hàng ngày, nhưng không lạm dụng (quá 3 lần/ngày) để tránh gây kích ứng huyệt.
• Khi cơ thể có dấu hiệu lạ, cảm giác khó chịu, đau nhức, buồn nôn, hoa mắt… hãy dừng bấm huyệt ngay lập tức và theo dõi cơ thể.

>> Tìm hiểu thêm: Tổng hợp các huyệt đạo trên cơ thể: Vị trí và các tác dụng cụ thể

Như vậy, Fuji vừa cung cấp đến bạn đầy đủ và chi tiết các kiến thức xoay quanh huyệt Hành Gian. Hãy áp dụng những thông tin chúng tôi chia sẻ vào chăm sóc sức khỏe chính mình và bản thân nhé!

Ngoài ra, để đạt hiệu quả massage tối ưu, bạn có thể tham khảo thêm các dòng ghế massage Fuji được tích hợp công nghệ dò tìm huyệt đạo thông minh, giúp các con lăn tác động chính xác vào từng điểm đau nhức.

TRANSLATE with x

English

Arabic	Hebrew	Polish
Bulgarian	Hindi	Portuguese
Catalan	Hmong Daw	Romanian
Chinese Simplified	Hungarian	Russian
Chinese Traditional	Indonesian	Slovak
Czech	Italian	Slovenian
Danish	Japanese	Spanish
Dutch	Klingon	Swedish
English	Korean	Thai
Estonian	Latvian	Turkish
Finnish	Lithuanian	Ukrainian
French	Malay	Urdu
German	Maltese	Vietnamese
Greek	Norwegian	Welsh
Haitian Creole	Persian

 

TRANSLATE with

COPY THE URL BELOW

Back

EMBED THE SNIPPET BELOW IN YOUR SITE

Enable collaborative features and customize widget: Bing Webmaster Portal

Back